Εξαιρετικά δυσοίωνο προβλέπεται το μέλλον των απειλούμενων ειδών γυπών Όρνιου και Γυπαετού στην Κρήτη, την πλέον σημαντική περιοχή για τα είδη αυτά στην Ελλάδα, στην απευκταία περίπτωση που εγκριθούν τα έργα αιολικής ενέργειας που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε διαδικασία εξέτασης των αδειοδοτικών φακέλων, όπως προειδοποιούν ειδικοί.
Η μεγαλύτερη απειλή, όπως επισημαίνεται από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, προέρχεται από τους συνολικά 10 ΑΣΠΗΕ ισχύος 456 MW της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (6 ΑΣΠΗΕ στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Χανίων και 4 ΑΣΠΗΕ στις ΠΕ Ηρακλείου και Λασιθίου), οι μελέτες (ΜΠΕ) των οποίων βρίσκονται σε διαβούλευση στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο (ΗΠΜ), μέχρι 22/4 και 15/4 αντίστοιχα. Όλοι οι ΑΣΠΗΕ, υπογραμμίζεται, σχεδιάζεται να εγκατασταθούν σε ορεινές περιοχές που αποτελούν πολύ υψηλής σημασίας βιότοπους για τους γύπες, σύμφωνα με τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα και τη χαρτογράφηση που υλοποιήθηκε από το Πρόγραμμα LIFE IP 4 NATURA, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Εθνικού Σχέδιου Δράσης για τους γύπες. Ορισμένοι από τους ΑΣΠΗΕ, μάλιστα, βρίσκονται σε μικρή απόσταση από θέσεις φωλιάσματος και του Γυπαετού, είδους που είναι Κρισίμως Κινδυνεύον και στον ελλαδικό χώρο επιβιώνει πλέον μόνο στην Κρήτη.
Η σημασία των περιοχών εγκατάστασης για τους γύπες προκύπτει, όπως τονίζεται, αβίαστα και από τα ίδια τα αποτελέσματα των εργασιών πεδίου, που περιλαμβάνονται στις σχετικές μελέτες: σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις έχουν καταγραφεί εκατοντάδες διελεύσεις γυπών από τις θέσεις εγκατάστασης. “Παρ’ όλα αυτά, προβαίνοντας σε λογικά άλματα και ατεκμηρίωτες παραδοχές περί μεγάλης αποτελεσματικότητας των μέτρων μετριασμού των επιπτώσεων, οι μελέτες καταλήγουν στη «διαπίστωση» ότι δεν θα θιγούν σοβαρά οι πληθυσμοί των γυπών, αποφεύγοντας, φυσικά, να περιλάβουν στις αναμενόμενες επιπτώσεις και τον εκτοπισμό των πουλιών από τους πλέον κατάλληλους για αυτά βιότοπους” υπογραμμίζεται.
Εδώ ακριβώς, σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, προκύπτει και η μεγάλη αντίφαση, καθώς η διοίκηση με την Υπουργική Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΔΦΠΒ/68086/2149 – 09.08.2021 έχει δεσμευτεί να βάλει άμεση ανάσχεση της περαιτέρω δραματικής μείωσης των πληθυσμών των γυπών, μέσω της μείωσης της θνησιμότητας, και να λάβει μέτρα όχι μόνο για τη διατήρηση των κρίσιμων ενδιαιτημάτων αναπαραγωγής, διασποράς και τροφοληψίας, αλλά και τη βελτίωσή τους. “Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε σκέψη περί αδειοδότησης των αιολικών αυτών από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) καταστρατηγεί με βάναυσο και μη αντιστρεπτό τρόπο τις προβλέψεις της εν λόγω νομοθετικής πράξης, που το ίδιο το ΥΠΕΝ έχει εκδώσει” τονίζεται.
Ακριβώς τα ίδια, βεβαίως, ισχύουν, σύμφωνα με τους επιστήμονες της εταιρείας, και για τους 3 ΑΣΠΗΕ ισχύος 55 MW της εταιρείας ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΚΡΗΤΗΣ ΕΛΙΚΑ Α.Ε. στη ΝΑ Κρήτη, ο φάκελος του οποίου επίσης βρίσκεται υπό εξέταση: το έργο χωροθετείται σε απόσταση 1 χιλιομέτρου από την αποικία του όρνιου στο Φαράγγι Καψά (ΠΕ Λασιθίου) και επομένως σε ζώνη Πολύ Υψηλής ευαισθησίας για το είδος. Σημειώνεται ότι η ακτίνα των 5 χιλιομέτρων από φωλιές μεγάλων αρπακτικών θεωρείται βιβλιογραφικά ως ελάχιστη ζώνη αποκλεισμού εγκατάστασης ανεμογεννητριών και η ελάχιστη αυτή απόσταση αυτή έχει υιοθετηθεί και στην ελληνική νομοθεσία για την προστασία του απειλούμενου γύπα Ασπροπάρη.
«Καλούμε ακόμη μια φορά τη Διοίκηση και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να μη συναινούν αφενός σε έργα ΑΠΕ που υλοποιούνται εις βάρος της φύσης και κατά παράβαση της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας [5], αφετέρου σε αναπτυξιακά σχέδια που μετατρέπουν την ορεινή Κρήτη από μοναδικό φυσικό καταφύγιο της άγριας ζωής, σε ένα εκτεταμένο βιομηχανικό πεδίο», ανέφερε σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ Χανίων, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, Απόστολος Καλτσής.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Σύσταση στην Ελλάδα για τις επιπτώσεις από τα αιολικά πάρκα
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε στις 15/2 ότι αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, λόγω μη συμμόρφωσής της με την οδηγία για τους οικοτόπους κατά τον σχεδιασμό έργων αιολικών πάρκων.
Σύμφωνα με την οδηγία για τους οικότοπους, όλα τα σχέδια και τα έργα που είναι πιθανό να έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε τόπους Natura 2000 πρέπει να υποβάλλονται σε δέουσα εκτίμηση των εν λόγω επιπτώσεων. Ωστόσο, το υφιστάμενο σχέδιο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το οποίο ονομάζεται «Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», είχε εγκριθεί χωρίς, όπως αναφέρεται, να έχει προηγουμένως διενεργηθεί τέτοια εκτίμηση.
Αυτό σημαίνει ότι εγκρίνονται βάσει του σχεδίου έργα που δεν συμμορφώνονται με την ενωσιακή νομοθεσία.
“Η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα τον Ιούλιο του 2014. Έκτοτε, το σχέδιο εξακολουθεί να μην έχει αναθεωρηθεί ή υποβληθεί στη δέουσα εκτίμηση, όπως απαιτείται από την οδηγία για τους οικοτόπους. Παρά την προσφορά τεχνικής υποστήριξης από την Επιτροπή, η διαδικασία αναθεώρησης του σχεδίου δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης” σημειώνεται..
ΠΗΓΗ: ΕΡΤ