Οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ατμών στις συσκευές ατμίσματος θα μπορούσαν να είναι τοξικές όταν θερμαίνονται και εισπνέονται, σύμφωνα με νέα βρετανική μελέτη. Οι συσκευές ατμίσματος θερμαίνουν τις αρωματικές ουσίες σε υψηλές θερμοκρασίες για να σχηματίσουν ένα αερόλυμα που στη συνέχεια εισπνέεται. Οι υγρές γεύσεις που χρησιμοποιούνται στις συσκευές ατμίσματος περιέχουν χημικές ουσίες όπως φυτική γλυκερίνη, προπυλενογλυκόλη, νικοτίνη και αρωματικές ουσίες, αναμεμειγμένες σε διάφορες ποσότητες.
Προηγούμενα πειράματα έχουν δείξει ότι ορισμένες γεύσεις φρούτων– όπως φράουλα, πεπόνι και βατόμουρο – παράγουν επικίνδυνες ενώσεις που ονομάζονται πτητικά καρβονύλια λόγω της διαδικασίας θέρμανσης. Οι ενώσεις αυτές είναι γνωστό ότι έχουν επιπτώσεις στην υγεία που σχετίζονται με τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), τις καρδιαγγειακές παθήσεις και τους καρκίνους.
Με τόσες πολλές χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε δεκάδες χιλιάδες διαφορετικά προϊόντα ατμίσματος, η διεξαγωγή πειραμάτων για τον έλεγχο κάθε μάρκας και γεύσης για τοξικότητα θα μπορούσε να απαιτήσει δεκαετίες έρευνας. Για αυτό και οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Ιατρικής και Επιστημών Υγείας RCSI του Δουβλίνου που διεξήγαγν τη νέα μελέτη, χρησιμοποίησαν τεχνητή νοημοσύνη προκειμένου να αναλύσουν τη χημική σύνθεση 180 γεύσεων και να προσομοιώσουν τον τρόπο με τον οποίο αυτές αποσυντίθενται όταν θερμαίνονται. Η ανάλυση έδειξε ότι οι ατμοί παράγουν 127 «οξεία τοξικά» χημικά, 153 ουσίες «επικίνδυνες για την υγεία» και 225 ουσίες που «προκαλούν ερεθισμό».
Σχεδόν κάθε γεύση που εξετάστηκε μέσω της τεχνητής νοημοσύνης περιείχε τουλάχιστον ένα προϊόν που ταξινομήθηκε ως επικίνδυνο για την υγεία, ενώ πολλές γεύσεις περιείχαν περισσότερα από ένα. Οι τοξίνες εντοπίστηκαν σε γεύσεις που περιείχαν νικοτίνη, αλλά και σε εκείνες που δεν είχαν.
Στη μελέτη της, η ερευνητική ομάδα αναφέρεται στην «πιθανή απειλή για τη δημόσια υγεία που αντιμετωπίζουν τα 4,5 εκατομμύρια ατμιστές στο Ηνωμένο Βασίλειο» και τονίζει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για «ενισχυμένους περιορισμούς» στις γεύσεις και κανονισμούς που να αντικατοπτρίζουν τους κινδύνους για την υγεία από το άτμισμα, ιδίως για τους νέους.
Τον Ιανουάριο, η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα απαγορεύσει τις συσκευές ατμίσματος μιας χρήσης και θα περιορίσει τις γλυκές και φρουτώδεις γεύσεις. Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Ντόναλ 0΄Σέι, καθηγητής χημείας στο RCSI, δήλωσε ότι η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει ακόμη περισσότερο και να αφαιρέσει όλες τις γεύσεις από τις συσκευές ατμίσματατος.
Είναι ζωτικής σημασίας να κατανοηθεί ο αντίκτυπος τους στην υγεία «πριν να είναι πολύ αργά», τόνισε.
«Πιθανώς βρισκόμαστε στο κατώφλι ενός νέου κύματος χρόνιων ασθενειών οι οποίες θα εμφανιστούν σε 15-20 χρόνια από τώρα λόγω αυτών των εκθέσεων» πρόσθεσε.
Δεδομένης της δημοτικότητας των συσκευών ατμίσματος στους εφήβους και νεαρούς ενήλικες που δεν καπνίζουν, η κατανόηση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων αυτών των προϊόντων στη δημόσια υγεία, τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα είναι ζωτικής σημασίας, καταλήγει η μελέτη.
Απαντώντας στα ευρήματα, εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας δήλωσε: «Οι συμβουλές για την υγεία είναι σαφείς – αν δεν καπνίζετε, μην ατμίζετε, και τα παιδιά δεν πρέπει ποτέ να ατμίζουν».
«Είναι σαφές ότι γεύσεις όπως το μαλλί της γριάς και το κεράσι απευθύνονται σκόπιμα σε παιδιά και όχι σε ενήλικες καπνιστές που προσπαθούν να κόψουν το κάπνισμα, κάτι που είναι εντελώς απαράδεκτο. Γι’ αυτό αναλαμβάνουμε αποφασιστική δράση και θα περιορίσουμε τις γεύσεις ατμίσματος» πρόσθεσε.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Scientific Reports».
